In ons huidige stressvolle bestaan met steeds meer slechte eetgewoonten en veel (milieu)vervuiling is het bijna een uitzondering als je nog kerngezond bent. Als je goed voor je lichaam wilt zorgen en wilt voorkomen dat je gezondheidsklachten krijgt, kun je dus eigenlijk niet meer zonder supplementen. Maar waar begin je? De supplementenmarkt begint een soort onoverzichtelijk oerwoud te worden van verschillende soorten, diverse aanbiedingen en merken en ook de prijzen lopen sterk uiteen. Dus waar baseer je je keuze op en vooral, wat heb je nodig en wat is de beste kwaliteit?

Daarom heb ik voor jou een unieke vragenlijst gemaakt, die ervoor zorgt dat jij een supplementenadvies krijgt dat is gebaseerd op jouw eigen situatie. Het advies is geheel vrijblijvend en je bent nergens toe verplicht. Met het advies heb je in ieder geval een goede leidraad in handen, zodat je weet waar je moet beginnen in de jungle van supplementen. Ik hoop dat je even de tijd hebt om de supplementenwijzer in te vullen.

Waarom supplementen zo belangrijk zijn

Wat zijn supplementen?

Met supplementen (ook wel suppletie genoemd) kun je je voedingspatroon aanvullen om er zeker van te zijn dat je lichaam geen tekorten oploopt. Je komt supplementen tegen in de vorm van pillen en capsules, poeders en vloeibare substanties. De meest bekende supplementen zijn vitaminen en mineralen, maar er is meer. Eiwitten en aminozuren, vetzuren, kruidenextracten, enzymen en pre- en probiotica’s behoren ook tot de supplementen. Let op dat je supplementen nooit gebruikt als vervanger voor een gezonde maaltijd.

Gevolgen van een tekort aan voedingsstoffen

Als je een tekort hebt aan voedingsstoffen dan kunnen cellen niet goed functioneren en verlopen uiteenlopende processen in het lichaam niet optimaal. Bijna alle ziekten zijn in verband gebracht met een tekort aan voedingsstoffen. Tekorten aan voedingsstoffen veroorzaken ook schade aan het DNA, waardoor je vroegtijdig veroudert. Daarnaast kun je last krijgen van vage klachten, zoals vermoeidheid, problemen met slapen en een slechte concentratie.

Vroeger was alles beter

Ja echt! In de tijd dat we nog jagers en verzamelaars waren aten we (roulerend) ongeveer 250 verschillende planten afhankelijk van het seizoen. Zoveel soorten groenten ken ik niet eens, laat staan dat ik ze in de lokale supermarkt heb zien liggen. Deze groenten groeiden vroeger op mooie voedzame grond die niet was uitgeput door intensieve landbouw en leverde dus veel gezonde voedingsstoffen.

Vullen versus voeden

Als je voornamelijk slechte voedingsmiddelen eet (bijvoorbeeld te veel graanproducten, suiker en transvetten) en te weinig gezonde voedingsmiddelen (bijvoorbeeld groenten en vette vis) kun je op zich voldoende calorieën binnen krijgen, maar ben je je lichaam meer aan het vullen dan daadwerkelijk aan het voeden. Het gaat namelijk niet om het aantal calorieën dat je je lichaam geeft, maar om de hoeveelheden macro- en micronutriënten. Als je hersenen registreren dat er niet voldoende macro- en micronutriënten aanwezig zijn, zal je lichaam deze tekorten willen aanvullen. Het gevolg is dat je trek krijgt in de meest vreemde voedingsmiddelen.

De huidige voedingsmiddelen hebben niet meer de kwaliteit van vroeger

Zelfs als je gezond eet is de kans groot dat je lichaam niet alles binnen krijgt dat het nodig heeft. De voedingsmiddelen die we als gezond beschouwen (groente, fruit, noten, zaden, vis, vlees, gevogelte en eieren) zijn vaak onvoldoende van kwaliteit.

Waarom de kwaliteit van de meeste voedingsmiddelen niet voldoende is

Uitputting landbouwgrond

Door het veelvuldig en eenzijdig gebruik van langbouwgronden raken deze uitgeput: alle gezonde mineralen en sporenelementen verdwijnen uit de bodem. Als een stof niet in de grond zit, kan de plant het er ook niet uithalen. De intensieve productiemethoden en het gebruik van bestrijdingsmiddelen zorgen ook nog eens voor vervuiling van de grond, wat vervolgens weer in het eindproduct terecht komt.

Genetische manipulatie

Gewassen worden vaak genetisch gemanipuleerd waardoor er meer oogst te behalen is. Uit onderzoek blijkt echter dat het aandeel gezonde voedingsstoffen bij een grotere opbrengst van het gewas juist omlaag gaat.

Onrijp plukken

Fruit wordt vaak onrijp geplukt omdat dit makkelijker is voor transport. Het blijft namelijk langer goed, kan hierdoor langer vervoerd worden en langer in de supermarkt blijven liggen.
Veel nutriënten, neem bijvoorbeeld vitamine C, worden pas aangemaakt tijdens het rijpen van de vrucht onder invloed van de zon. Als de vrucht voor die tijd wordt geplukt is deze dus veel minder voedzaam. Dus zelfs als je twee stuks fruit eet is de kans groot dat je nog niet de nodige vitaminen binnenkrijgt.

Dieren krijgen vaak slecht te eten en hebben te weinig beweging

Dieren hebben vaak weinig tot geen bewegingsruimte. Als een dier niet kan bewegen kan het ook geen spiermassa opbouwen. En juist die spiermassa bevat voor ons lichaam belangrijke eiwitten. Verder krijgt vee vaak goedkope voeding, zoals graan, maïs of soja. Dit zijn voedingsmiddelen die ze zelf in de natuur nooit zouden eten. Slechte voeding en een gebrek aan beweging heeft grote invloed op de kwaliteit van het vlees.

Mechanische productieprocessen

Hitte en blootstelling aan licht kunnen ervoor zorgen dat gezonde (maar instabiele) vetten gaan oxideren. De vetten in nootjes zijn bijvoorbeeld erg gevoelig voor oxidatie. Ook met olijfolie en de producten waarin dit is verwerkt moet je voorzichtig omgaan om ervoor te zorgen dat de vetten stabiel blijven en niet oxideren.

Hoe zit het met vis?

Vis is voor het menselijk lichaam onmisbaar vanwege de omega-3 vetzuren. Daarnaast bevat het jodium, levert vette vis een klein beetje vitamine D en het geeft het lichaam bouwstenen in de vorm van eiwitten.

Wilde vis

Wilde vis heeft de voorkeur boven kweekvis omdat deze vrij heeft bewogen, geen antibiotica heeft gekregen en heeft gegeten wat hij in de natuur vindt.

Vette vis

De vette vissoorten bevatten het grootste gehalte omega-3 vetzuren. Dit zijn de vissoorten die rondzwemmen in koud water. Hoe kouder het water, hoe beter de vis zich moet isoleren en hoe vetter hij dus is.

Zware metalen

Een probleem is dat vis vervuild kan zijn met zware metalen. Dit is waarschijnlijk geen probleem als je maar twee keer per week vis eet en het voornamelijk houdt bij kleine visjes (dus geen roofvissen).

Combineer vis met veel groenten

Eet je vis met veel groenten en knoflook! Groenten en knoflook bevatten verschillende stoffen (methionine, cysteïne, chlorofyl, taurine en choline) die toxische stoffen aan zich binden.

Hoe vaak vis eten?

Hoe vaak je vis moet eten heeft te maken met de verhouding omega-3 en omega-6 vetzuren in je voeding. Op de dagen dat je geen vis eet, zou je omega-3 vetzuren eigenlijk als supplement moeten innemen. Wil je meer lezen over de verhouding tussen omega-3 en omega-6 vetzuren, dan verwijs ik je graag naar deze pagina: ABC-vetten.

Ons lichaam heeft tegenwoordig juist meer nodig

In de huidige maatschappij hebben we juist meer vitaminen en mineralen nodig dan vroeger. Dat komt doordat we tegenwoordig meer stress hebben, vaker worden blootgesteld aan straling (bijvoorbeeld WIFI), we ademen uitlaatgassen in, krijgen zware metalen uit voeding binnen, krijgen gifstoffen binnen door het eten van gefrituurd eten (acrylamide of PAK’s) en gebruiken medicijnen. Al deze stoffen belasten ons lichaam, waardoor het meer vitaminen en mineralen nodig heeft om de schadelijke gevolgen op te heffen. Ook slechte gewoonten, zoals het gebruik van alcohol en roken zorgen voor een verhoogde behoefte aan vitaminen en mineralen.

Mijn lichaam maakt toch zelf vitamine D aan?

Dat is juist. Maar de naakte waarheid is dat aanmaak van vitamine D alleen plaats vindt als een groot gedeelte van je blote(!) lichaam zonlicht te zien krijgt. En hier in Nederland is alleen in de zomer de zon sterk genoeg om voor die aanmaak te zorgen. De rest van het jaar is je lichaam afhankelijk van vitamine D uit voeding (uit bijvoorbeeld vette vis). De bloedwaardes van vitamine D van jagers en verzamelaars die vroeger rond de evenaar woonden, lagen vele malen hoger dan de standaard die bij ons wordt voorgeschreven. En zelfs deze standaard wordt door veel mensen niet gehaald. Aanvullen met suppletie is dus verstandig gezien de vele belangrijke functies van vitamine D.

Kies voor kwaliteit

Er zijn veel soorten merken die supplementen aanbieden. Goedkoop is duurkoop geldt in dit geval altijd. Veel soorten vitaminen en mineralen bestaan in diverse samenstellingen en/of verbindingen. Niet alle soorten zijn evengoed opneembaar en bruikbaar door het lichaam. Goedkope supplementen hebben vaak een slechte biologische beschikbaarheid, met het gevolg dat je lichaam veel moeite moet doen om het te gebruiken en dat het soms zelfs meer slecht dan goed doet. Als je hier onvoldoende van af weet, kun je je beter laten adviseren over het gebruik van supplementen.

Conclusie

Het gebruik van supplementen is onontkoombaar geworden doordat:

1. we niet meer hetzelfde gezonde voedingspatroon hebben als onze verre voorouders die als jagers en verzamelaars leefden;
2. voedingsmiddelen door de intensieve productiemethoden niet de gezonde stoffen meer bevatten als vroeger;
3. we in onze hedendaagse maatschappij meer vitaminen en mineralen nodig hebben door stress, (mee)roken, alcoholgebruik, luchtvervuiling, straling en blootstelling aan giftstoffen.